Patlayıcı Riskli Bölge nasıl oluşur?
Patlama Tehlikesi olabilmesi için ;
Patlayıcı Madde (Toz, Gaz, Sis olabilir) (A)
Ortamdaki Oksijen (B)
Alevlenmeyi sağlayan kıvılcım (C) olması gerekmektedir.
Patlamayı Önlemek
En çok kullanılan yöntem, Enerji ayağını patlayıcı ortamdan uzak tutmaktır. Enerjiyi Ortamdan uzak tutmak : Transformatör ve şalt merkezleri gibi tesisler, patlayıcı ortam oluşan veya oluşma ihtimali olan yerlerden çok daha uzağa monte edilirler.
Havanın oksijenini (%10’un altına düşürmek)bir şekilde azaltarak, patlama noktasının altına mümkündür.
Havalandırma yapılarak patlayıcı gaz veya buharın uzaklaşması sağlanabilir veya patlayıcı kıvama gelmesi önlenebilir. Prosesin durumuna göre havalandırma kendiliğinden tabii bir şekilde olabileceği gibi vantilatörlerle zoraki havalandırma da yapılarak patlayıcı ortam oluşması önlenebilir.
Bazı patlayıcı ve yanıcı sıvıların içerisine ilave madde katılarak patlama noktası (flashpoint) yükseltilmekte ve böylece patlayıcı buhar oluşması önlenmektedir.
Exproof nedir?
Exproof kelimesi, Explosion Proof kelimesinin kısaltılmış şekli olup anlamı;
Patlamaya Karşı Korunmuş olmaktadır.
Teknik anlamı ise; patlayıcı ve tehlikeli ortamlarda kullanılan elektrikli ürünler dir (Exproof Electrical Equipment).
Gaz Grupları
IEC ve EN gazları iki patlama grubuna ayırmış ve metan gazını(grizulu madenleri) I.gruba dahil etmiştir.
EN maden sanayi ile diğer sanayi dallarını ayırmıştır.
PATLAMA GRUBU I : METAN
PATLAMA GRUBU II A : Propan, bütan, aseton, kereson, hexan, trimat, hylamin, vs..
PATLAMA GRUBU II B : Etilen, karbon monoksit, hidrojen sülfit, etil‐, ‐ metil, ‐eter, vs..
PATLAMA GRUBU II C : Hidrojen, Asetilen ve karbon di sülfit
Patlayıcı Bölge Sınıfları
Grup II
Uzun süreli ve sık sık patlayıcı atmosferin oluşması
zone 0 zone 20 category 1G
Normal Süreçte sık sık oluşma
zone 1 zone 21 category 2 G category 2 D
Nadiren kısa sürelerle patlayıcı atmosfer oluşumu
zone 2 zone 22 category 3 G , category 3 D
Grup I I
Category M 1 Metan ve Toz’un bulunduğu ortam
Category M 2 Metan ve Toz bulunabilme ihtimali var
Sıcaklık Sınıfları
Grup I
Sıcaklık < 150°C veya < 450°C Ortamda biriken Gaz Miktarına göre
Grup II
Gaz için Sıcaklık Sınıfları
Elektriksel donanımın izin verilebilir yüzey sıcaklığı
T1- 450°C T2 - 300°C T3- 200°C
T4- 135°C T5- 100°C T6- 85°C
Sızdırmazlık ‐ IP (Ingress Protection)